فاصله ۲۰ ساله ناوگان هوایی ایران با همسایگان

1402/10/24 خبرهای-گردشگری
کپی لینک مطلب

وضعیت ناوگان هوایی ایران : چالش ها ، نیاز ها و مقایسه با رقبای منطقه ای

صنعت هوانوردی ایران به عنوان یکی از بخش های کلیدی زیر ساخت حمل و نقل کشور ، با چالش های متعددی مواجه است . از کمبود قطعات و زمین گیر شدن هواپیماها گرفته تا فاصله قابل توجه با رقبای منطقه ای ، این صنعت نیازمند برنامه ریزی دقیق و سرمایه گذاری کلان است . در ادامه ، به بررسی وضعیت کنونی ناوگان هوایی ایران ، دلایل مشکلات موجو و مقایسه آن با ایرلاین های پیشرو منطقه ای مانند امارات و قطر می پردازیم .

وضعیت کنونی ناوگان هوایی ایران

طبق اظهارات محمدی بخش ، معاون وزیر راه و و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری ، ایران در حال حاضر حدود 330 فروند هواپیما در ناوگان خود دارد که از این تعداد ، تنها 173 فروند عملیاتی هستند . این آمار نشان می دهد که نزدیک به 43 درصد ناوگان هوایی ایران زمین گیر است . این هواپیماها به دلیل کمبود قطعات ، به ویژه موتور هواپیما ، قادر به پرواز نیستند .. بالگردها در این آمار محاسبه نشه اند .

دلایل زمین گیر شدن هواپیماها

محمدی بخش تاکید کرده است که ایمنی هواپیماها اولویت اصلی سازمان هواپیمایی کشوری است . این سازمان با رویکردی سخت گیرانه ، اجازه پرواز به هواپیماهایی که استاندارد های لازم را ندارند ، نمی دهد . وی اظهار داشت :

اگر از صحت و سلامت هواپیما مطمئن نباشیم ، اجازه پرواز به آن پرنده نمی دهیم ، چرا که نگاه ما در حوزه هواپیمایی صفر و صد است .

علاوه بر مشکلات فنی ، تحریم های بین المللی نیز نقش مهمی در کمبود قطعات و ناتوانی در نوسازی ناوگان ایفا می کنند. این محدودیت ها باعث شده اند که حتی هواپیماهای خریداری شده پس از برجام ، مانند هواپیماهای ای تی آؤ ، به دلیل نبود قطعات کافی زمین گیر شوند .

نیازهای ناوگان هوایی ایران

برای پاسخگویی به نیازهای کنونی کشور با توجه به جمعیت و تعداد فرودگاه ها ، حداقل 350 فروند هواپیمای فعال مورد نیاز است . این تعداد نه تنها برای پوشش پروازهای داخلی و مسافری کافی است و توسعه پروازهای بین المللی یا تبدیل ایران به هاب منطقه ای را در نظر نمی گیرد . در صورت برنامه ریزی برای ایفای نقش به عنوان هاب منطقه ای و افزایش پروازهای بین المللی و کارگو ، این نیاز به 500 فروند هواپیما افزایش می یابد .

چالش های توسعه ناوگان

در سال های اخیر ، دو شرکت هواپیمایی جدید در ایران تاسیس شده اند و در حال حاضر 19 شرکت هواپیمایی در کشور فعالیت می کنند . با این حال ، برخی از شرکت ها بدون پشتوانه مالی قوی و با استفاده از هواپیماهای از رده خارج فعالیت خود را آغاز کرده اند . این موضوع نه تنها به بهبود وضعیت ناوگان کمکی نکرده ، بلکه مشکلات موجود را پیچیده تر کرده است .

ناوگان ایران ایر : پرچم دار صنعت هوانوردی ایران

هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران ( هما ) به عنوان بزرگ ترین ایرلاین کشور ، عمدتا از هواپیماهای قدیمی ایرباس استفاده می کند . پس از امضای برجام ، این شرکت توانست دور فروند ایرباس A330 و یک فروند ایرباس A321  خریداری کند. همچنین ، 13 فروند هواپیمای ای تی آر برای پروازهای برد کوتاه به ناوگان اضافه شد ، اما به دلیل کمبود قطعات ، تنها دو فروند از این هواپیما ها در حال حاضر عملیاتی هستند .

پروازهای بین المللی هما به مقاصدی مانند لندن و پاریس نیز با چالش هایی مواجه است . به دلیل تحریم های اتحادیه اروپا در تامین سوخت ، هواپیماها مجبورند در ایستگاه ارومیه سوخت گیری کرده و سپس به اروپا پرواز کنند . این پروازها اغلب با هواپیماهای قدیمی ایرباس A310  انجام می شوند .

مقایسه با رقبای منطقه ای

در منطقه خلیج فارس ، شرکت های هواپیمایی امارات و قط به عنوان پیشتازان صنعت هوانوردی تجاری شناخته می شوند. این شرکت ها با ناوگان های مدرن و برنامه ریزی دقیق ، جایگاه ویژه ای در بازار جهانی کسب کرده اند .

هواپیمایی امارات

شرکت هواپیمایی امارات که در سال 1364 شمسی تاسیس شد ، اکنون به 158 مقصد جهانی پرواز دارد . ناوگان این شرکت شامل 195 فروند هواپیما با میانگین سنی 9 سال است که عمدتا از مدل های ایرباس A380  و بوئینگ 777 نشکیل شده است . امارات همچنین سفارش هایی برای مدل های جدید مانند بوئینگ x777  ، بوئینگ 787 دریم لاینز و ایرباس A350 دارد که تحویل آن ها از سال 2024 آغاز شده است .

هواپیمایی قطر

قط ایرویز با ناوگانی شامل 205 فروند هواپیما و میانگین سنی 5 سال ، یکی از جوان ترین ناوگان های جهان را در اختیار دارد . این شرکت از هواپیماهای مدرن مانند بوینگ ER 300-777 ( با 52 فروند ) و مدل های مختلف ایرباس استفاده می کند . تنها یک فروند ایرباس A321-200 در نائوگان این شرکت وجود دارد ، که نشان دهنده تمرکز بر هواپیماهای برد بلند و متوسط است .

فاصله ایران با رقبا : چالشی بزرگ

فاصله ناوگن ایران با رقبای منطقه ای به حدی است که حتی با فرض رفع تحریم ها ، رسیدن به وضعیت کنونی امارات و قطر حداقل 15 تا 20 سال زمان می برد . اگر ایران بخواهد سالانه 25 فروند هواپیما به ناوگان خود اضافه کند ، همچنان از نظر تعداد و کیفیت ناوگان از رقبا عقب خواهد ماند ، زیرا این کشورها نیز به سرعت در حال توسعه ناوگان خود هستند.

تاثیر تحریم ها بر صنعت هوانوردی ایران

تحریم ها نه تنها خرید هواپیماهای جدید را دشوار کرده اند ، بلکه تامین قطعات یدکی و نگهداری هواپیماهای موجود را نیز با مشکل مواجه کرده اند . این موضوع باعث شده که حتی هواپیماهای مدرن خریداری شده پس از برجام ، مانند ای تی آر، به دلیل کمبود قطعات غیر فعال شوند .

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود صنعت هوانوردی ایران

برای بهبود وضعیت ناوگان هوایی ایران ، اقدامات زیر ضروری است :

رفع تحریم ها و گشایش مالی : ایجاد امکان خرید هواپیماهای جدید و تامین قطعات از تولیدکنندگان معتبر

سرمایه گذاری در زیر ساخت ها : توسعه فرودگاه ها و بهبود زیر ساخت های هوانوردی برای افزایش ظرفیت پروازهای داخلی و بین المللی

مدیریت کارآمد شرکت های هواپیمایی : جلوگیری از تاسیس شرکت های بدون پشتوانه مالی و تمرکز بر نوسازی ناوگان موجود .

توسعه هاب منطقه ای : برنامه ریزی برای تبدیل ایران به هاب منطقه ای با افزایش پروازهای بین المللی و کارگو

سخن آخر

صنعت هوانوردی ایران با وجود پتانسیل های فراوان ، به دلیل تحریم ها ، کمبود قطعات و مدیریت ناکارآمد با چالش های جدی مواجه است . در حالی که رقبای منطقه ای مانند امارات و قطر با ناوگان های مدرن و جوان به پیشتازان جهانی تبدیل شده اند ، ایران برای رسیدن به جایگاه مشابه نیازمند برنامه ریزی بلندمدت و سرمایه گذاری کلان است . رفع تحریم ها ، نوسازی ناوگان و بهبود زیر ساخت ها می تواند ایران را به یکی از بازیگران کلیدی هوانوردی منطقه تبدیل کند .

برچسب‌ها:

نظر، تجربه و سوال خود را با ما در میان بگذارید